Doeddwn i ddim tan i mi gael diagnosis, a cymerodd hyn amser hir oherwydd mae’r salwch yn digwydd yn aml ynghyd â phroblemau iechyd meddwl eraill sydd yn cuddio’r BPD.
Llun Angharad
Ydych chi yn teimlo nad oes gennych hunaniaeth?
Ydych chi yn hunan anafu i helpu eich teimladau?
Ydych chi yn teimlo nad ydych yn ffitio i fewn nunlle?
Ydych chi yn teimlo bod eich emosiynau ym mhobman am dim rheswm amlwg?
Ydych chi yn ofni cael eich gadael?
Darllenwch ymlaen…
Credir mai dim ond un y cant o’r boblogaeth sydd gyda’r cyflwr, ac mae tri-chwarter o’r rhain yn fenywod. Mae BPD yn sefyll am Borderline Personality Disorder sydd yn un o sawl anhwylder personoliaeth, ac mae meddygon yn defnyddio y canllawiau NICE i rhoi diagnosis i rhywun. Os mae’r claf yn ymddangos gyda pump allan o’r saith symptomau canlynol, mae’n bosib i’r meddyg rhoi diagnosis o BPD.
Mae eich emosiynau yn uchel ac isel, o hyder i anobaith, o gwacter i ddicter
- Mae’n anodd i chi wneud neu cynnal perthnasau
- Mae gennych ymdeimlad ansad o hunaniaeth, er enghraifft, yr ydych yn meddwl yn wahanol amdan eich hun yn dibynu ar pwy sydd gyda chi
- Yr ydych yn cymryd peryglon heb meddwl am y canlyniadau
- Yr ydych yn hunan-anafu, neu yn meddwl am hunan-anafu, megis gorddosio neu torri croen
- Mae gennych ofn cael eich gadael, cael eich gwrthod neu bod ar ben eich hun
- Weithiau yr ydych yn credu pethau sydd ddim yn wir, fel rhithdybiau, neu yr ydych yn gweld neu clywed pethau nad ydynt yno mewn gwirionedd, fel rhithweledigaethau.
Dydy’r achosion o BPD ddim yn glir, ond mae’r mwyafrif o seicolegwyr yn meddwl ei fod yn datblygu trwy cyfuniad o ffactorau, er enghraifft: ein natur; ein plentyndod; profiadau mewn llencyndod; a digwyddiadau bywyd anodd.
Mae’n bwysig hefyd i beidio ofni siarad allan am iechyd meddwl er mwyn chwalu y rhwystrau a stigma sydd wedi cael eu hadeiladu gan ein cymdeithas.
Weithiau mae deall yr achosion yn gallu helpu i ddelio gyda rhywbeth, a dyna pam mae ‘therapïau siarad’ yn aml yn cael eu cynnig i helpu gyda BPD. Cafodd DBT ei gynnig i mi, sydd yn fath o therapi seicolegol, ond mae llawer o therapïau gwahanol yn gallu helpu hefyd, yn cynnwys CBT a CAT, mae’n dibynu ar yr unigolyn. Does dim meddyginiaeth ar gael yn benodol am BPD, ond weithiau mae rhai meddyginiaethau yn gallu trin rhai o symptomau y salwch, fel gwrthiselyddion ar gyfer iselder. Y prif beth ydy bod yn gallu siarad yn agored gyda rhywun, cael eich gwrando i, a cael eich deall. Mae’n bwysig hefyd i beidio ofni siarad allan am iechyd meddwl er mwyn chwalu y rhwystrau a stigma sydd wedi cael eu hadeiladu gan ein cymdeithas. Mae salwch meddwl yn salwch go wir. Mae BPD yn salwch go wir. Dydy pobl ddim yn siarad digon am y pynciau tabŵ yma. Digwydd clywed darllediad dewr iawn ar y radio arweinodd fi i ddarganfod gwybodaeth am BPD, ac nawr, yr wyf yn benderfynol o godi ymwybyddiaeth, dim ots pa mor anodd ydi hi i mi siarad.
Dydy pobl ddim yn siarad digon am y pynciau tabŵ yma.
Trwy siarad a bod yn agored am eich teimladau gyda BPD, neu unrhyw salwch meddwl, mae’n bosib i chi ac eraill i ddeall mwy amdan y cyflwr, wedyn mae’n hawsach i eraill eich helpu chi ac hefyd i chi helpu eich hun. Rydw i wedi darganfod bod cynnal gwrthdyniadau yn ffordd gwych o helpu eich hunan i ddianc o’r poen mae salwch meddwl yn gallu creu. Parhawch i wneud yr hobïau rydych yn eu mwynhau, megis, rydw i’n hoffi ysgrifennu, pobi, celf, canu, chwarae’r piano a cerdded. Mae’n rhoi ymdeimlad o bwrpas i chi ac yn dangos eich bod yn fwy na dim on salwch meddwl.
Pedidiwch â gadael eich hun i deimlo wedi gwthio o’r neilltu gan gymdeithas. Siaradwch!
Peidiwch â gadael i BPD eich diffinio. Bywch!
Angharad